Jeśli ból w dole pleców nie pozwala ci spać w nocy, nie jesteś sam – około 80 procent dorosłych ludzi jest dotknięty takim bólem. Często powoduje to zły sen. Zachodni badacze sugerują, że leżenie na podłodze może pomóc. Ale czy są na to jakieś dowody?
Praktyka spania na podłodze ma bardzo długą historię. Przez wieki, zanim starożytne cywilizacje, takie jak Mezopotamia, wpadły na pomysł, aby spać na materacach wypchanych trzciną, ludzie spali na ziemi. Niektórzy z nas nadal śpią w ten sposób – lub blisko tego. Ayurveda, holistyczna filozofia uzdrawiania z Indii, wychwala sen na podłodze jako najlepszy dla dobrego samopoczucia, a wielu Japończyków śpi na cienkiej macie „tatami” na ziemi.
Okazuje się, że odpoczynek na podłodze może w pewnych scenariuszach przynieść korzyści pewnym osobom. Niektórzy fizjoterapeuci twierdzą, że leżenie płasko na plecach w kształcie gwiazdy (z rękami i nogami wyciągniętymi z dala od torsa) lub z kolanami do góry, odciąża plecy i może je rozciągnąć. Ponadto, niektórzy eksperci twierdzą, że niższe temperatury w pobliżu podłogi mogą poprawić jakość snu i ogólny komfort. Inni zgadzają się, że leżenie na podłodze może mieć pozytywne skutki.
Spanie na podłodze może być szczególnie dobr, jeśli masz stary materac. Przy starym materacu miednica opada niżej niż grzbiet, gdyż obszar miednicy zazwyczaj waży więcej. W ten sposób w trakcie snu wygina się kręgosłup.
Większość ekspertów zgadza się jednakże, że spanie na podłodze niekoniecznie jest najlepszą opcją na każdy rodzaj bólu pleców. Głównym powodem jest to, że kształt ludzkiego kręgosłupa znacznie różni się od kształtu podłogi. Podłoga jest prosta, a kręgosłup zakrzywiony fizjologicznie. Jedno z takich zakrzywień pozostawia przestrzeń między dolną częścią pleców, a podłogą. Ta „krzywa” z czasem spłaszcza się, co może powodować ból pleców. Kolejny problem z podłogą – brak amortyzacji – co ma wpływ na ramiona. Górna część pleców jest często podparta zbyt wysoko, co może prowadzić do sztywności stawów. Twarda podłoga tworzy również punkty nacisku w miejscach takich jak biodra, pośladki i pięty. Może to ograniczyć przepływ krwi do tych obszarów i potencjalnie uszkodzić tkanki miękkie.
Jak więc nasi przodkowie utrzymywali zdrowe plecy przez tysiąclecia? Kiedyś ludzie spali na ziemi od wczesnego dzieciństwa i być może zbudowali tolerancję na jej złe skutki, w przeciwieństwie do współczesnych ludzi, którzy próbują jej po raz pierwszy jako dorośli. Inną różnicą jest to, że starożytni ludzie mieli więcej aktywności fizycznej w ciągu dnia, a także inny styl życia, który mógł pomóc w zapobieganiu bólowi pomimo snu na ziemi.
Dzisiaj rzadko śpimy na podłodze, a częściej na materacach. W każdym wieku i w każdym typie sylwetki, materace „średnio-twarde” pozwalają znaleźć właściwą równowagę między twardymi podłogami a starszymi, bardziej miękkimi materacami. Średnio twarde materace najlepiej wspierają kształt kręgosłupa oraz zapobiegają bólom pleców i go rozwiązują, wynika z badania przeglądowego opublikowanego w 2021 roku.
Jeśli twoje plecy nie dają ci spać, prawdziwym rozwiązaniem może być wymiana zużytego materaca zamiast schodzenia na podłogę. Ale oto haczyk: naukowcy nie uzgodnili obiektywnego standardu pomiaru twardości.
Większa jędrność materaca może przynieść korzyści osobom, które śpią na boku i brzuchu – chociaż spanie na twardszym materacu może w niektórych przypadkach spowodować, że dolny kręgosłup zakrzywi się na bok. Twardsze materace mogą nie być idealne dla osób śpiących na plecach, ponieważ ich biodra i górna część tułowia będą uniesione wyżej niż inne części ciała. Dla jak największej wygody podczas leżenia na plecach, powierzchnia snu powinna umożliwiać pozycję przypominającą prawidłową postawę stojącą, co jest trudne do osiągnięcia na podłodze.
Znalezienie odpowiedniej powierzchni do spania to tylko jeden element układanki do rozwiązania bólu pleców. Inne ważne czynniki to utrzymanie siły rdzenia, elastyczności i zdrowej wagi. Skupmy się na profilaktyce, a nie tylko na materiale, na którym śpimy.